Anıt Kayseri’deki Erciyes Dağı’nın güneydoğusunda, Hanyeri köyünün yaklaşık 800 metre kuzeyindeki Gezbeli (Gezbel) olarak bilinen dağ geçidindedir. Kayalık bir yüzeyin yol seviyesinden 4 metre yukarısına oyulmuş olan rölyefin bulunduğu alan kabaca 3 metre genişliğinde ve 2 metre yüksekliğindedir. İlk olarak, Adana Müzesi müdürü Ali Rıza Yalgın tarafından 1939 yılında duyurulmuştur.

Düzlenmiş kaya yüzeyindeki rölyef üç bölümden oluşur. Solda, bir boğa ve dağ tanrısının yanındaki iki satırlık Luvice yazıt “Dağın kralı Tanrı Şarruma” (REX MONS DEUS.SARMA) ve “Kutsal Kılıç Dağı” (ENSIS DEUS.MONS) şeklinde okunmuştur. Hawkins bu kutsal dağın muhtemelen geçidin kuzeyindeki Beydağı olduğunu belirtir ve yazının yanındaki dağ tanrısı figürünün yazıttaki kutsal dağı ve boğanın da Hittit tanrısı Şarruma’yi temsil ettiğini düşünmektedir.

Ortadaki erkek figürü Hemite rölyefindekine benzer. Sol eliyle omuzuna asılı yayı tutmaktadır. Öne doğru uzattığı sağ elinde ise bir mızrak tutar. Üzerinde kısa bir tünik, ucu kıvrık ayakkabıları ve yuvarlak bir başlığı vardır. Öne doğru uzattığı kolunun üzerindeki yazılar “Prens Kuwalanamuwa” (EXERCITUS-BOS+MI REX.FILIUS) olarak okunur. Aynı isim Gezbeli geçidinin biraz daha kuzeyinde bulunan İmamkulu rölyefinde de mevcuttur. En sağda ise sağa ve sola simetrik islenmiş bir yazıtta “Prens Tarhuntami” (TONITRUS-tà-mi REX.FILIUS) okunmaktadır. Sağdaki bu yazıt rölyefe daha geç bir devirde ilave edilmiş olabilir. Anıt yaklaşık olarak M.Ö. 13. yüzyıla tarihlenmiştir.

Anıt karayolunun hemen dibinde korumasız bir şekilde bulunmaktadır. 2013 yılı itibarı ile anıtın bulunduğu kaya bloğunun alt tarafından eski resimlerde de görülen bir çatlağın genişlemesiyle büyükçe bir parça düşmüş, ortadaki yazıtın hemen üst tarafından da üçgen şeklinde bir parça kopmuştur. Korumaya alınmazsa bu anıtın da yakın zamanda yok olması kaçınılmaz gibi gözükmektedir.

Hitit Anıtları – Hanyeri Kaya Anıtı
Tayfun Bilgin